ترکمن سسی – محمد قجقی پژوهشگر تاریخ، ادبیات ، فرهنگ و هنر ترکمن صحرا و مدیرعامل بنیاد مختومقلی فراغی گنبدکاووس است.
نازمحمدیگن‌محمدی کارشناس بازرگانی بین‌الملل و مترجم زبان‌های انگلیسی- روسی ، درباره شخصیت و فعالیت های محمد قجقی نوشت:
استاد محمدقجقی متولد سال1327 شمسی گنبد کاووس، کارشناس ارشد تاریخ، پژوهشگر، نویسنده، مترجم، صاحب‌نظر برجسته در حوزه تاریخ، ادبیات، فرهنگ و هنر، فولکلور و فرهنگ‌عامه از پیشگامان فعالیتهای فرهنگی و ادبی و هنری ترکمن‌صحرا، دانش آموخته کارشناسی دانشگاه پهلوی سابق شیراز(1351) و مسلط به زبان‌های فارسی،انگلیسی، ترکی و ترکمنی و دارای دانشنامه کارشناسی ارشد از دانشگاه فردوسی مشهد(1376) می‌باشد.
کتابخانه‌اش گنجینه کتابهای ارزشمند و نفیس، عاشق و دلباخته‌ی مطالعات متون تاریخی.
زندگی و عمر پربارش مملو از تلاشهای شبانه‌روزی در راستای مطالعه، پژوهش در حوزه‌های مختلف تاریخی، فرهنگی ادبی و هنری با محوریت تاریخ اوغوزها، ترکمن‌ها به اخص و تاریخ ترکها به‌اعم.
با توجه به مقام و سمت‌اش بعنوان مدیر عاملی بنیاد مختومقلی فراغی گنبد کاووس در کنفرانس‌ها و کنگره‌های استانی، کشوری و بین‌المللی مشارکت فعال داشته و پذیرای مشتاقان، مهمانان و اندیشمندان از سراسر ایران و کشورهای خارجی می‌باشد.
استاد فرزانه محمد قجقی از منظر جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی جایگاه ویژه‌ای داشته و صاحب‌نظر می‌باشد.
انسانی شریف،فهیم که دغدغه اصلی‌اش ارتقاء سطح آگاهی و بینش دانشجویان،علاقمندان علم و دانش و اهل قلم می‌باشد.
از بزرگان و مفاخر آکادمیک ترکمن‌صحرا بوده که شایسته تقدیر است.
آثارش مرتباً در مجله فراغی و فصلنامه‌های ترکمن‌نامه،ترکمن‌دیار،یاپراق،تاریخ و پژوهش،هفته‌نامه صحرا،ماهنامه گل‌صحرا و... به زیور طبع آراسته گردیده است.
از پیشگامان حرکت‌های فرهنگی،ادبی
بخشی از تألیفات ترجمه‌ها،مقالات،نقدبررسی‌ها:
1351ترجمه کتاب بررسی روابط نژادی در آسیای مسلمان شوروی اثر جورج ویلر.
1351پایان‌نامه دوره کارشناسی تحقیق میدانی،کتابخانه‌ای ترکمن‌های گنبد کاووس.
1365ترجمه کتاب تاریخ مختصر ترکمن اثر واسیلی ولادیمیروویچ بارتولد رئیس وقت آکادمی علوم تاریخ شوروی.
پایان نامه دوره کارشناسی ارشد حکومت و خط مشی حکومتی اوزون حسن آق قویونلی با استفاده از منابع ایران و ترکیه.
مقالات در موضوع‌های:
آق قویونلوها،آل زیار،مشروطیت در استرآباد،تاریخ مختصر تصوف و صوفیان ایرانی از ابتدا تا قرن دهم هجری‌قمری
پژوهشی درباره مرزهای شمال شرقی ایران
نقدوبررسی کتاب عالم آرای عباسی اثر اسکندر بیک منشی ترکمان
نقدوبررسی کتاب قیام باسماچیان اثر زکی ولیدی طوغان
نقدوبررسی سلوک الملوک اثر فضل‌الله روزبهان خنجی اصفهان
ترجمه‌ها:
اوزون حسن از دایرةالمعارف اسلام ترکی(چاپ ترکیه)
اوزون حسن از دایرةالمعارف انگلیسی (چاپ بریتانیا)
تاریخ یهود در ترکمنستان
مختومقلی و حکیم‌آتا
ترجمه بخش‌هایی از کتاب آق‌قویونلوها اثر جان وودز
ترجمه تاریخ صحائف‌الاخبار یا جامع‌الدول اثر احمدبن لطف‌الله معروف به منجم‌باشی
ترجمه تاریخ جهان‌نما اثر محمد نشری
ترجمه تاریخ بیگ نشین‌های آناتولی و دولت‌های قراقویونلو و آق قویونلو اثر ارزشمند اسماعیل حقی اوزون چارشلی
ترجمه تاریخ آل عثمان عاشق پاشازاده
محمدقجقی فرزند شاجان‌قجقی ( شاجان قجقی جنت مکان از معتمدین و فعالین اجتماعی گنبدکاووس در دهه‌‌های 50،40،30 شمسی).
پژوهشگر پرتلاش و برجسته استاد محمدقجقی، شخصیتی فرهنگی که تمامی عمر خود را وقف حوزه‌ی تاریخ کرده است.
با آرزوی تندرستی و نشاط برای آقای محمدقجقی وبا امید به تداوم فعالیت در بنیاد مختومقلی فراغی گنبدکاووس و همچنین استمرار فعالیتهای تألیفی و ترجمه‌ای ایشان.
دیدگاه‌ها
استاد محمد قجقی تولدت مبارک