ترکمن سسی – عبدالرسول جوادی بالاجاده - نوروز بهانه ای برای باهم بودن، نزدیکی و تلطیف قلوب، شناخت بیشتر از هم و آشنایی با اصل و نسب، خانوادهها و حلقه های ارتباطی است .
عید نوروز فرصت است تا به تحکیم روابط اجتماعی و تقویت آن در روابط قبیله ای، خانوادگی و .... پرداخته شود.
صله رحم دستاورد مهم و بزرگ عید نوروز است و به هم سر زدن هم به بهانه نوروز بستری برای استحکام روابط اجتماعی خانواده هاست. این سنت حسنه هم ریشه دینی و هم ریشه ای عمیق در فرهنگ ایرانی دارد
چه خوب بود، اون زمانها که معنای واقعی نوروز متبلور بود و همه آنچه را میانگاشتیم را به واقع عمل میکردیم. رفت و آمدهای خانوادگی، همسایگی، و حتی قبیله ای و دورتر از آن محلی گردی با هم معنای واقعی داشت .
در دو یا سه دهه گذشته که هنوز رنگ و بوی سنتها و آداب و رسوم در عید نوروز تغییری نداشت و رنگ عوض نکرده بود نوروز رنگ و بوی خاص خود را داشت.
نوروز خوانی ها قبل از تحویل سال با خوانش آوای محلی نوید نوروز می داد. رفت و روب منازل توسط مادران از شستن گلیم و جاجیم، پتو و پرده ، گل او ، گچ او کردن دیوارهها و جارو طاقچه و رف های اتاق با جاروی نرم و جارو له له ای بلند و کوتاه به نظافت عمومی میپرداختند.
سبزه کاری در حیاط و ماهی خریدن و از خرده فرهنگهای نوروز در گذشته بوده و هست. صدای توپ تحویل سال که میشد شگینها قرآن به دست و دستی دگر سبزه و گل وارد منازل میشدند.
پدران ، کودکان و فرزندان و حتی نوادگان را هم همراه خود به عید دیدنی میبردند و در این رفت و آمدها درسهای مهمی از زندگی اجتماعی از نسلی به نسلی منتقل میشد. آشنایی با افراد قوم، قبیله و طایفه ، از خانواده های پدری و مادری نماد بیشتری برای فرزندان خانواده داشت
اگر چه به عنوان عیدی بگیری هم بود اما همان با اجتماع بودن و با هم سن و سالان فامیل آشنا شدن نیز شوق و ذوق خودش را داشت. (تخم اردک و غاز و مرغ یا غاز مرغانه) از شیرینی های عید دیدنی برای کودکان و نوجوانان بود. این سنت دیرین به مرور زمان رنگ باخته است.
در برخی از منازل شوق عید دیدنی بیشتر دیده می شد و حلوای دستی و سنتی مادران نیز در سفرهها جلوه دیگری داشت و بسیار پر مشتری بود.
آن همه مهر و عطوفت ، نزدیکی ، قرابت و باهم بودن و پیوند نسلهای گذشته و حال در نوروز چه زیبا بود و حال که زندگیها دیجیتالی شده و به عبارتی رنگ و بوی شهری را به خود گرفتهاند، تغییرات بسیاری در فرهنگ عامه مردم ایجاد شد
به جای دید و بازدیدها، پیامک و در دنیای مجازی (تلگرام ، اینستاگرام ، واتساپ و توییت ) جایگزین شد.
به جای صله رحم ، احترام قومی و خانوادگی رفته رفته میرود تا تحکیم روابط اجتماعی افراد و خانوادهها هم آهسته آهسته به طور کلی مجازی شود و یا سیستمهای مدرن ارتباطی روز به جای بازدیدها و رفت و آمدها عکسها و فیلمهای همدیگر را در سایر فضاها ببینیم که این جایگزینی زودهنگام در سالهای اخیر نو ظهور لیکن عمیق و پر رنگ در خانواده ها جایگزین شد
این دوری از ارزشها ،فرهنگ ، آداب و سننها که میراث گرانبهای پیشینیان ما میباشد را به سادگی ببینیم و پیوند نسلهای گذشته و حال و آینده را با مجازی تفکیک کنیم.
دل به تنگ میآید در فضای غیر عاطفی، اخلاقی و اجتماعی که نه حرفی و گپی، نه ارتباط دلی، چه باید کرد تا این سنتها حفظ بمانند و برای استحکام و تحکیم آن چه باید کرد.
و دهها اما و اگرهای دیگر ؟؟
بهتر این نیست از خود شروع کنیم و چون دوران کودکی و نوجوانی همراه با بزرگان و (پدران و مادران) دست فرزندان خود را گرفته و صله رحم واقعی داشته باشیم .
سال را بی پیامک و ارتباط در فضای مجازی در فضای عاطفی و دلی ارتباط برقرار کنیم تا رشته های دوستی و پیوند با نسلهای گذشته باقی بماند.
چه کنیم تا فرزندان ما معنای واقعی خانواده و فامیل را درک کنند و روابط اجتماعی را تحکیم بخشند و عاطفه جای شکلکهای مجازی را گیرد و دلها به هم نزدیک و فقط نامها باقی نمانند
حفظ سنتها و فرهنگها مسئولیت هر دوره و اجتماعی است ،برای ترویج و احیای این سنت حسنه گام برداریم و نوروزی اجتماعی در فضای واقعی را ارمغان داشته باشیم تا نسلهای آینده جامعه دور از شناخت ریشه ها ، طوایف ،فامیل و حلقه های مودتی و دوستی نمانند.
یادداشتی از عبدالرسول جوادی بالاجاده
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای اسلامی منتشر نمیشود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال میشود.