اصلاح یک باور غلط در مورد بیماران سوختگی

ترکمن سسی- سه عامل راه رفتن بیمار ، چاق نبودن وی و  تغذیه مناسب پیشگویی کننده های خوب بهبودی بیماران سوختگی  می باشند.

اولین توفیق خدمت به بیماران در مرکز سوختگی و روانپزشکی زارع ساری بین سال های 1378 تا 1380 برایم فراهم شد. تازه شروع به کار کرده بودم و بعد از حدود دو سه هفته به ولایت برگشتم. در همان اولین دقایق پس از احوال پرسی از سوی خانواده، مادرم پرسید درسته که اونجا بیماران خودسوزی کرده را عمداً می کشند؟ و این سئوال در چشم دیگر گلجه هایم نیز هویدا بود. واقعاً جا خوردم سریع خودم را جمع و جور کردم گفتم نه مادرجان به هیچ وجه . پرسید پس چرا کسی که خودسوزی کرده است دیگر زنده بر نمی گردد؟ شروع کردم به ارائه توضیحاتی در این خصوص ...و البته توانستم  آنان را با توضیحاتم قانع کنم.
راستش این باور و عقیده غلط مبنی بر کشتن تعمدی بیماران در بیمارستان سوختگی ساری را هم قبل از آن چندین بار از دیگران شنیده بودم. بعد ها وقتی هم در طی مدتی که آن جا خدمت کردم چندین بار با صحنه سازی های همراهان بیمار (بیماران ترکمن) مبنی بر این که سوختگی بیمارشان عمدی و خودسوزی نبوده و بر اثر یک حادثه ناخواسته بوده است، مواجه شدم . به این نتیجه رسیدم که این اعتقاد کاملاً غلط جزو باورهای  همراهان بیماران ترکمن هست و به همین خاطر مرتب سعی می کردم که این غلط باور آنان را تصحیح کنم.
اخیراً در یکی از کلاس هایم چند تن  از دانشجویان ترکمن که اتفاقاً در مقطع ناپیوسته تحصیل می کنند و اکثراً نیز کارمند هستند، نیز این موضوع را به میان کشیدند و متاسفانه آنان نیز معتقد بر این عقیدهو باور غلط  بودند. فکر نمی کردم حالا که مدتها از آن زمان گذشته است هنوز چنین باور راسخی در بین ماها وجود داشته باشد. به همین خاطر بر آن شدم تا از طریق این سطور مختصر توضیحاتی در این زمینه بدهم تا ان شاءالله این دیدگاه منفی از اذهان همشهریانم زدوده شود:
همان طور که می دانید پوست اولین سد دفاعی بدن است و بر اثر سوختگی، این سد دفاعی و مهمترین آنها از بین می رود و زمینه را برای نفوذ میکروب های زیان آور فراهم می کند و در نتیجه بدن فرد سوخته مورد حمله همه جانبه این اجرام قرار می گیرد و زنده مانده را برای بیمار بسیار سخت می کند. از طرفی چون تعداد این گونه بیماران در مراکز سوختگی مانند بیمارستان زارع زیاد است، علیرغم مراقبتها و اقدامات پیشگیرانه زمینه را برای عفونت های بیمارستانی فراهم می کند و باکتری های خطرناکی مانند پسودو مونو آئروژنوزا جزو کلنی ها ثابت در چنین مراکزی می شوند که بعضاً نیز به آنتی بیوتیک ها نیز جواب نمی دهند . بر اثر دو عامل یاد شده و همچنین وسعت و شدت سوختگی که با درصد و عمق سوختگی اندازه گیری می شوند، احتمال تلفات و مرگ و میر نیز بالا می رود.
بر اساس قوانین کشورمان و خیلی از کشورهای جهان مرگ دلسوزانه یا آسان ( آتانازی) که به دلیل بیماری های لاعلاج دیگر امیدی به زنده ماندن آنها نمی باشد، ممنوع می باشد ولی  در برخی از کشورها  مانند بلژیک و هلند و برخی از ایالتهای امریکا قانونی است و معتقدند که آتانازی یک نوع مرگ آرام و با شرافت برای بیمار باشد. البته یادمان باشد که در آتانازی مرگ به درخواست بیمار انجام می شود. در حالی که در مورد سوختگی نه بیماران چنین تقاضایی می کنند و نه پرسنل درمان موافق انجام آن هستند . همان طور که گفته شد علت آن هجوم میکروبها به بدن یا در اصطلاح پزشکی شوک عفونی است. با عنایت به موارد فوق خواهشمندم این باور غلط را از ذهنتان پاک کنید زیرا که اعتماد به کادر زحمتکش درمان از عوامل مهم در بهبودی بیماران است. صد البته شلوغی بیمارستان های سوختگی و نبود اتاق های ایزوله و کاهش کیفیت مراقبتها به دلیل کمبود پرستار و دیگر امکانات زیرساختی آمار تلفات را بالا خواهند برد. به همین خاطر اگر درصد و عمق سوختگی خیلی زیاد نباشد انجام مراقبتهای درمانی و پرستاری دقیق در خانه که امکان کنترل عفونت در چنین شرایطی را بالا می برد می تواند در تسریع بهبودی بیماران سوختگی خیلی موثر باشند.  
در پایان بر حسب تجربه کوتاه خدمت در بیمارستان سوختگی ساری متوجه شدم که علاوه بر وسعت و شدت سوختگی، سه عامل راه رفتن بیمار ، چاق نبودن وی و  تغذیه مناسب پیشگویی کننده های خوب بهبودی بیماران سوختگی  می باشند. در این زمینه نسوختن کف پا که برای راه رفتن بیمار امری حیاتی است، شانس بقا را به میزان قابل ملاحظه ای می تواند افزایش دهد. 

نویسنده: دکتر عبدالرحمان چرکزی متخصص آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت

نوشتن دیدگاه