از سیر تا پیاز انتخابات در یک نگاه

عبدالمناف آق ارکاکلی :هنگامه ی انتخابات که فرا می رسد تمامی تحلیل های انتخاباتی و رفتارهای اجتماعی به دلیل سیاست زدگی جامعه ای که در آن هستیم به انتخابات مرتبط می شوند.

توده های اجتماعی مردم و خواص در معنای عام نه روشنفکران که جامعه ی ما در حال حاضر روشنفکری میان خود نمی بیند و از نظر علمی و اجتماعی افراد متجدد کم داریم،نسبت به انتخابات حساس و به این امر به چشم فرصت می نگرد چرا که تنها وسیله انتقال و پیگیری مشکلات منطقه ترکمن صحرا است.
هر انتخابی ملاک و الگوهای خویش را دارد و قاعده انتخاب کاندیدای اصلح در ترکمن صحرا به تبع شرایط اجتماعی،سلایق و موقعیت های متفاوت تغییر پذیر است.
برخلاف عقیده بیشتر نویسندگان و فعالان اجتماعی که رای عامه ترکمنها را مرتبط با گرایش های خاص سیاسی فعالان منطقه می دانند،باید گفت حقیقت رای گیری در ترکمن صحرا حالت های متفاوتی دارد و عامه مردم به گرایش های سیاسی افراد کمتر توجه می کنند،می توان گفت برای مردم فاکتورهایی چون طایفه،سابقه اخلاقی کاندیدا و سخنوری نقش اساسی تری دارد و مردم ترکمن هر فردی که باب میل وی سخن بگوید راهی مجلس می کنند،البته نباید از بیان این مسئله غافل ماند که کاندیداهای انتخابات در منطقه برای به دست آوردن حمایت و فرار از تخریب قوی فعالان انتخاباتی ترکمن که در این امر بسیار کارکشته شده اند خود را موافق عقیده سیاسی آنان معرفی می کنند.
از سویی دیگر به دلیل عملکرد ضعیف نمایندگان ترکمن که خود را موافق گرایش سیاسی خاص می دانند برخی ها به دلیل اینکه همفکران این جناح سیاسی در منطقه دردی از درد مردم دوا نکردند قصد دارند آرای خودرا به صندوق جناح مقابل مورد تایید مدعیان بیاندازند که در صورت عملی شدن این کار شاید بتوان این اقدام را نوعی قهر به حساب آورد، در انتخابات مجلس گذشته بیست درصد ترکمنهای گنبدکاووس به دلیل نارضایتی از عملکرد نمایندگان به غیر ترکمن رای دادند و شاید تصمیم این عده چند درصدی شبیه به اقدام ترکمنهای گنبد در دوره قبل باشد.
تعدد کاندیداها که بسیاری آن را سم مهلک منطقه ترکمن صحرا می دانند با اعتراض بسیاری از کاندیداهای میانسال و فعالان انتخاباتی روبرو است.
کاندیداهای میانسال مخالف این پدیده هستند چرا که اغلب قشر جوان اعلام کاندیداتوری می کند و این مسئله باعث قیچی شدن آرا می شود،فعالان انتخاباتی نیز به دلیل عدم تمکین مخالف تعدد کاندیداهای جوان هستند.
به نظر این کاندیداهای جوان تعدد کاندیداها بر خلاف عقیده موجود نعمتی برای منطقه محسوب می شود چرا که جوانان بی شماری در امر انتخابات محک زده می شوند و شاید رجال سیاسی بزرگی از میان این جوانان معرفی شود.
بنظر نگارنده باید در هر دوره یکی از جوانان ترکمن به عنوان یکی از گزینه ها به مردم معرفی شود که تاکنون این موضوع مغفول بوده است چرا که بسیاری در تعیین ملاک به فاکتورهایی چون طایفه و توان اقتصادی اهمیت بیشتری می دهند.
از سویی دیگر جوانان با تفکرات آرمان گرایانه خویش کمتر وارد بازی ها و لابی گری های انتخاباتی می شوند و روش فعالان انتخاباتی عصر حاضر را دارای نواقص بی شماری می دانند و اگر نمایندگان ترکمن با ملاک افراد مدعی راهی مجلس شده باشند را قبول نمی کنند و در مقابل فعالان انتخاباتی عملکرد ضعیف نمایندگان ترکمن را علم می کنند که تا به امروز یاشولی های انتخاباتی ترکمن جوابی برای این عملکرد ضعیف نداشته اند،این کاندیداهای نوظهور گاهی اوقات به صراحت می گویند اگرشما فردی را صاحب کرسی مجلس می کنید چرا دوره بعد آن فرد شکست سنگینی می خورد؟
گاهی اوقات در انتخاب کاندیداها موارد مشکوک به حدی مشهود است که جای شکی برای هیچ عقل سلیمی در هدف دار بودن انتخاب آنها توسط برخی جریان ها نمی ماند،بیشتر نمایندگان مجلس را علمای حقوق،سیاست،جامعه شناسی تشکیل می دهند در حالیکه این امر در ترکمن صحرا صادق نیست و بیشتر نمایندگان مجلس حتی یک بار از محل کار خویش بیرون نرفته اند،به عبارت بهتر حتی رشته دبیرستان و دانشگاهی آنان مرتبط به علوم انسانی نیست و به صرف طایفه بزرگ و هزینه میلیونی راهی بهارستان شده اند.
در طیف دیگر از دید کاندیداهای جوان، نمایندگان ترکمن از شخصیت های برجسته حتی استانی نیز قلمداد نمی شوند و عضو احزاب شاخص سیاسی کشور نیستند و بعد از چهارسال باید آه و نفرین مردمی که آنان را بر دوش خود بر خیابان می گرداندند را قبول کنند.
  بومی بودن یک نماینده بسیاری از مواقع به نفع مردم منطقه است ولیکن از دید برخی دانشجویان ترکمن شرط اصلی نیست،فردی که از قدرت بیان و لابی گری بالا،روانشناسی سیاسی روز در مذاکرات،حیطه حقوقی کافی و گذشته ای پاک برخورداراست نباید به صرف غیر بومی خط خورده شود بلکه می توان در صورت عدم آشنایی وی با منطقه به وی مشاوره داد البته فعالان انتخاباتی ترکمن غیر بومی بودن را بهانه ای برای کنار زدن افراد شاخص می کنند چرا که بنام مشاوره در امور نماینده قصد دخالت دارند، لااقل از منطقه گنبد یاشولی مطرح گنبدی که سابقه نمایندگی مجلس را دارد متولد یکی از روستاهای خارج از محدوده گنبد است و حال اصرار دارد فلانی غیر بومی است.
به قول یکی از فعالان شاخص انتخابات گنبدکاووس: بومی بودن بهانه ای برای حذف کاندیداهای شاخص در انتخابات آتی است چرا که از گنبد دو نفر غیر بومی به مجلس راه یافتند و کسی به آنان غیر بومی نگفت،میخواهم مثالی بزنم در انتخاب یازده نفرکاندیدای آغزی بیرلیک شورای شهر چرا هیچ سخنی از گنبدی بودن کسی نبود و اعضای شورای شهرجز سه نفر خارج از شهر گنبدکاووس به دنیا آمدند و فعالیت خاصی برای گنبد جز گذران معیشت نداشتند، در ثانی از دید ما بومی بودن در چند حیطه تعریف می شود،محل تولد،مدت اقامت در منطقه،گذراندن دوره های تحصیلی،فعالیت خاص برای منطقه از ملاک های بومی بودن است،اگر بخواهیم طبق اظهار یاشولی ها عمل کنیم باید بگوییم کمتر یاشولی بومی گنبداست پس آنان نیز باید به جرم غیر بومی در فرایند انتخاب کاندیداها شرکت نکنند.
از دید برخی نویسندگان و فعالان انتخاباتی زمینه دولت قوی مجلسی همسو و همفکر آن است که نکات مثبت و منفی زیادی را می توان درباره این ادعا اثبات کرد که از حوصله متن خارج و درباره آن باید نظریات علمای علوم سیاسی را جویا شد ولیکن درباره این سخن فعالان انتخاباتی و نویسندگان ترکمن باید به دید منطقه ای آنان اشاره کرد چرا که بیشتر عزیزان مدعی اصلاحات از دوستان نزدیک این عزیزان هستند و در واقع چوب نزدیکان خویش را به سینه می زنند،این نویسندگان و فعالان در تحلیل های خویش با پیش زمینه قوی روی به نگارش و بیان عقاید خود می آورند که برای درک این مدعی کافی است نظری اجمالی به مقالات و یادداشت های این عزیزان انداخت.
با برخی کاندیداها و اعضای ستاد آنها که هم صحبت می شویم خبر از تماس ها و درخواست هایی می دهند که برای جامعه ترکمن تاسف بار است،این کاندیداها و مشاوران آنها با اظهار گله مندی شدید می گویند: برخی ها با ما تماس گرفته می گویند حاضر هستند در قبال مبلغ معینی از آنان حمایت کنند و سخنران تریبون آنها شوند،برخی از به اصطلاح بزرگان روستاها نیز اعلام حمایت خویش را فقط در قبال گرفتن مبالغ از کاندیداها می دانند که در دو دوره قبل میزان اخذ اینگونه مبالغ،گرفتن کارت شارژ،لباس های زنانه،کت و شلوار وامثال مشابه از سمت مردم برای رای دادن به فرد خاص آنها بالا رفته است که حکایت از بی اطلاعی مردم نسبت به عواقب اینگونه اعمال در انتخابات و سواستفاده برخی ها از این فضا برای کسب کرسی مجلس دارد که باید به قصد خدمت خیلی از افراد مدعی به دیده شک نگریست،تا جایی که در یکی از سخنرانی های معروف انتخاباتی در گنبد کاندیدای شاخص خطاب به مردم و فعالان عرصه انتخابات گفت:هر کس در رای دادن ملاکی غیر از لیاقت داشته باشد و رای و آینده خویش را به پول بفروشد نسبت به خود و جامعه اش خائن است.
با توجه به اختلافات شدید فعالان و یاشولی های انتخاباتی در گنبد و موارد یاد شده با بسیاری که صحبت می کنیم اجماع بر روی کاندیدای واحد را دور از دسترس می دانند.
از دید عامه ی مردم منطقه فقط ترکمن بودن کافی نیست و اگر نماینده بنا به هر دلیل از اداره امور عاجز ماند به صراحت به مردم اعلام کند و وجدان بیدار داشته باشد.

نوشتن دیدگاه