ترکمن سسی - نازمحمد یگن محمدی - داستان "دألی دومرول" در مورد پهلوانی است از ایل اوغوز به نام دومرول که به دألی دومرول مشهور است. بنا بر این قصه دومرول علیه عزرائیل قیام کرده وی را به مبارزه می طلبد. در نهایت، دومرول مغلوب عزرائیل می شود و به همین جهت، نزد خدا دست به دعا و نیایش بر می دارد.
خداوند از سخنان وی خشنود می شود و با تعیین شرطی به عزرائیل فرمان می دهد که از گرفتن جان دومرول در گذرد اما در قبال آن جان یکی از عزیزان وی را بگیرد.
عزارائیل، فرمان خداوند را به دومرول بازگو می کند. بدین ترتیب دومرول ابتدا عزرائیل را نزد پدر خود و سپس نزد مادرش می برد و از ایشان می خواهد که برای ادامه زندگی وی جان خود را به عزرائیل ببخشند. آنها می گویند که برای خلاصی وی از این مخمصه مال و منال خویش را هرگز دریغ نخواهند کرد اما نمی توانند جان خود را ببخشند. لذا دومرول، چاره ای جز تسلیم جان خود نمی یابد و از عزرائیل می خواهد که اجازه وداع با همسر و فرزندانش را به او بدهد. عزرائیل این رخصت را به وی می دهد.
همسر دومرول وقتی از حکایت وی مطلع می شود اعلام می کند که حاضر است بخاطر ادامه زندگی دومرول جان خود را به عزرائیل تسلیم نماید. لیکن دومرول این قضیه را نمی پذیرد. در نهایت، تصمیم می گیرند که هر دو باهم تسلیم امر خداوند شوند. این تصمیم ایشان و عشق محبت نهفته در این تصمیم که جدایی از یکدیگر را نمی خواهند موجب می شود که خداوند رأی خود را تغییر داده، دوباره به عزرائیل فرمان دهد که از گرفتن جان هر دوی ایشان در گذرد و به هر دو اجازه ادامه زندگی دهد.
قصه های دألی دومرول از سری حکایت های کتاب باستانی "دده قورقوت" است که این کتاب قدیمی ترین اثر مکتوب به زبان ترکان اوغوزی ترکمنی می باشد.
دألی دومرول در واقع، قهرمان ترکان اوغوز است.
در پایان به عنوان اطلاعات جانبی مناسب دانستم که به موارد زیر نیز اشاره نمایم:
دوست عزیز و گرانمایه ام، رئیس وقت دبیرستان احمدقلی محمدی شهرستان گنبد کاووس و در عین حال پژوهشگر برجسته تاریخ و ادبیات ترکمن زنده یاد عبدالقادر آهنگری در دهه 1340 داستان "دألی دومرول" را به فارسی ترجمه کرد.
زنده یاد صمد بهرنگی در سال 1348 کتابی که شامل همین داستان می شود را به فارسی تحت عنوان "سرگذشت دومرول دیوانه سر" به چاپ رساند. این کتاب در واقع ترجمه داستان "دومرول دیوانه سر دوخا قوجا" است.
سپس در سال 1384 کتابی به نویسندگی محمد رضا شمس تحت عنوان "دومرول دیوانه" از طرف انتشارات شباویز انتشار یافت.
پس از آن در سال 1399 کتابی با نام " دألی دومرول" از طرف نویسنده توانای ترکمن استاد عبدالرحمان اونق به چاپ رسید.
همچنین در سال 1372 فیلم سینمایی "دومرل" با نویسندگی و کارگردانی یدالله صمدی و با بازی بازیگرانی چون رضا کیانیان در سراسر کشور به نمایش درآمد.
و نیز حدود چهل سال پیش نمایشنامه "دألی دومرول" به کارگردانی هنرمند برجسته ترکمنستان کاکا جان عاشیروف به روی صحنه رفت و در این کشور مورد استقبال شدید تماشاگران قرار گرفت و خصوصاً در شهر عشق آباد پایتخت ترکمنستان اجرای آن هفته ها ادامه داشت.
این نمایش سپس در فستیوال بیت المللی تئاتر پاریس فرانسه شرکت نمود که با کسب عنوان نمایش برتر در صحنه جهانی نیز به خوبی درخشید. نمایش "دألی دومرول" کاکا جان عاشیروف همچنین در تهران نیز در قالب نمایش های خارجی جشنواره بین المللی تئاتر فجر در سالن تئاتر شهر به اجرا در آمد.
ناز محمد یگن محمدی
کار شناس بازرگانی بین الملل
مترجم زبان های انگلیسی- روسی
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.